ئەگەر ئیمە یەگرتوو یەک دەست نەبین ، کێشەکانی ژنان  و بێمافی یەکانیان کۆتایی نایەت!!!

 

هاوریان ،ئازیزان ،ژنان و پیاوانی ئازادی خوازو یەکسانی خواز، لە هەر کویەك هەن بە  بۆنەی ٨ ی مارسە وە پیرۆزبایی یەکی گەرمتان لێ دە کەم.

ئیستا ئیمە لەسەر دەمێکدا ژیان بەسەر دەبەین کەبەهۆی هۆیەکانی گەیاندن و پەیوەندی کردن، وە بە  بەهۆی تۆڕەکۆمەڵایەتیەکانەوە  لە چەشنی تویەتر و ئەنستگرام و فەیس بووك ، وەک دەڵین جیهان بوەتە لادێ یەکی بچوک.

سەرباری ئەم هەموو پپێشکەوتنە سەرسور‌ێنەرانە لە  بواری زانستی و مرۆی وتەکنەلۆجی و وەسائیلەکانی کارو بەرهەم هێنان. وە نزیکردنەوەی دەنگی ئینسانەکان بە یەکتری .کەچی بەداخەوە هێشتا  لە زۆرێك لەو  ووڵاتانەدا یاساکانی سەدەکانی ناوەڕاست بەڕێوە دەچێت. لە هەر شوێنێ  دەسەڵاتی ئاین و پیاوسالاری و خێڵەکی باڵادەست بێت  یەکەم هێرشیان بۆ سەر ژنانە لە ئێرانی ژێر دەسەڵاتی جمهوری ئیسلامی دا فەرزکردنی حیجاب و سەنگەسارکردنی ژنان. لە کوردستانی عێراقدا دەست درێژی بۆ سەر کچان و ژنان وحەڵال کردنی زەواجی نیکاح و فرۆشتنیان لە بازاری کۆیلەتی هەر وەکوو ڕوی دا لە کاتی هێرشی داعشی ئیسلامی  بۆ شەنگال و ناوچەکانی موسڵ وە هێنانی پرۆژە یاسای جەعفەری لە عێراق كە ڕەوایەتی بە دەستدرێژی مناڵانی ٩ ساڵان دەدات لە ژێر ناوی زەواجدا.

لە نێجیریا دەست بە سەراگرتنی زیاتر لە ٢٠٠ قوتابی کچ لە لایەن گروپەتوندرەوە ئیسلامی یەکانەوە. 

کوشتنی كچان و ژنانی ڕۆژهەڵاتی لە لایەن باك و براو مێردەکانیانەوە کە  هەڵگرانی  ئەو کللتورو بیروبارە دواکەوتوون لە ووڵاتانی ڕۆژ ئاوا.

بۆ نموونە لەو وڵاتانەی کە ئیسڵام تیدا باڵادەستە وەك ئیران و عێراق و تورکیاو ئەفخانستان و سعودیەی عەرەبی و چەندین وڵاتی تریش.  هێشتا ژنان  بەدەست بێمافی یەکانی یانەوە دەناڵێنن .هێشتا ژنان  ئینسان بوونیان لە ژێر پرسیاردایە و کێشەکانیان سەد بەرابەر قورستربوە.لەم ولاتانەدا ژنان  وەك وەسیلەی تێرکردنی سێکس و پەرهەمهێنەری مناڵان و خزمەت کاری پیاوان تەماشادەکرێن ، لە دادگادا  دوانیان بە شایەتێك حیساب دەکرێن،وەکو موڵکی پیاو سەیر دەکرێن.

لەجیگایەکی وەک کوردستانی عێراق لە ماوەی ٢٧ ساڵ دەسەڵادارێتی ئەحزابی ناسیۆنالیستی و دینی و خێڵەکی.  کوشتنی ژنان و قوربانیانی ناموس پەرستی وپیاوسالاری ڕولە زیادبونە . ئەویش بەو هۆکارەی کە ئەحزابی ناسیۆنالستی کوردی فەزایەکی زیاتریان بۆ کۆنەپەرستان و مەلاو بانگخوازەکان ئاوەڵا کردوە  نەك تەنها لە مزگەوتەکانەوە بەڵکو لە ڕێگەی  کەنالە بینراوو بیستراوە کانیان تا ژەهری توندووتیژی و دووبەرکی وسوکایەتی و بێڕێزی لە کۆمەڵگادا بڕێژن. وەهانی گەنجەکان  بدەن بۆ جیهادو، بوون بە داعش. ئاینیان کردوەتە سەرچاوەی یاسا.شەریعەت لەپەروەردەو خۆندندا دەستی هەیە. 

ئاخر ئەوەچ ئاین وبیروباوەڕو کەلتورێکەکە ژنێك نۆمانگ و نۆڕۆژ بەپێستی سکی ئینسانێک هەڵبگرێت و وشەونخونی و ئازاری پێوە بچیژیت دورست بکات وبیهێنێتە دونیاوە. لە کاتێکدا پیاو  کە بە تەنها یەک قەترە ئاو بەشدارە.هەموو دەسەڵات و موڵکایەتی یەك دەکرێت بە ناوی پیاوەوە.  بەکورتی ئەم کائینەی کە ژنە  بەشی قورس وگەورەی بەرهەم هینانی ئینسان لەسەر گیان وژیانی ئەوە.  کەچی هەر ئەم مناڵە کەگەورەبو لە ڕێگەی مزگەوت و حوجرەکانەوە  یەکسەر فێری ئەوە دەبێت کە ئەو  دایکەی کەبەدنیایی هیناوە وەک ئینسانیکی ناکامڵ وکەم ئەقڵ تەماشا بکات و دوانیان بەشاهیدێک حساب بکات وبتوانێت لەکاتێکدا زەواج لەگەڵ چوار یان زیاتریاندا بکات وزەواجی چیژ لێ وەرگرتن (موتعەومسیار) بکات لەگەڵیان و تەنها لەبەر ئەوەی پیاوە، وە ڕیگا پیدراوبێت کە وەک مەڕوبزن مامەڵەیان پێوەبکات و ئەگەر توڕەبوو ئازارو ئەشکەنجەیان بدات.

 لە کاتێکدا هەزاران دایك لە کاتی ‌هێنانەدنیای مناڵەکانیاندا گیانیان لە دەست داواە ،وە ڕەنگە زۆرێك لەو بانگ خوازو موبەلیخانەی دژی ژنان ، ئەوانە بن کە لە کاتی لە دایك بوونیاندا دایکیان لەدەست داوە. هەر ئەو پیاوە لە منداڵیدا ڕەنگە مامۆستاکەی ژن بووبێت ، کە نەخۆش کەوتبێت دکتۆرەکەی ژن بوو بێت . بەڵام وا گۆش دەکرێن و پەروەردە دەکرێن کە بە چاوێکی کەم تەماشای ژن بکات ،ئەم بیرکردنەوەیە لە گەڵیدا گەورە دەبێت کە وەك ئاأەڵی درندەو  برسی هەڵسوکەوت لەگەڵ ژناندا بکات ،داعشی ئیسڵامی نموونەی ئەمانەن.  هەر بۆیە پێاوانیش بە بێ ئەوەی بە خۆیان بزانن دەبنە قوربانی ئەو بیروباوەرو کلتورە دارزاوە.

 ئەگەر چی لە ووڵاتە پێشکەووتوەکاندا ژنان بەشێك لە مافەکانیان بەدەست هێناوە بەڵام هێشتا  بۆ بەدەست هێنانی کرێی یەکسان و زۆرێك لە مافەکانیان لە خەبات و تێکۆشاندان.

 لە  دنیای سەرمایەداری دا ژنان هەر پلە دوون و بێمافن وەکو کاڵا تەماشا دەکرێن ئەگەر یەکسانی ئابووری نەیەتە دی و موڵکێتی تایبەتی هەڵنەوەشێتەوە.

 هەروەکو چۆن لە سیستەمی سەرمایەداری دا کارنەکەرو تەوەزلەکان سەروەت وسامانی کۆمەڵگایان لەبەردەستدایە وە چارەنوسی ئابوری وکۆمەڵایەتی و سیاسی کۆمەڵگە هەڵدەسوڕێنن، کەچی زۆرینەی کۆمەڵگە کە چینی کریکارو زەحمەتکێشن وە شەوڕۆژ خەریکی بنایتنانن. کەچی خۆیان خاوەنی هێچ شتێك نین، هیچ کاتێک تیرسکی خۆیان نان ناخۆن، وبەدڵی خۆیان ناخەون و ناتوانن جل وپۆشاک بۆ مناڵەکانیان بکڕن، بەهەمان شێوە ئاین وکەتوری باووی دواکەوتوانەی کۆمەڵگەش بە هەمان شیوە بەرهەمی دونایای چینایەتی وموڵکایەتی تایبەتن.

 نئزامی سەرمایەداری و خاوەندارێتی تایبەتی بۆرژوازی پێویستی بەوەیە جارێکی تر چەوسانەوەی ژن  لە سەدەکانی ناوەراست بەرگێکی نوێ و سەردەمیانەی  بەبەردا بکات، هەربۆیە لەم سیستەمەدا وڕەوایەتی  بە دەسەڵاتی پیاوسالاری دراوە . وە ژنیش لەجیاتی کائینێکی خاوەن ماف وئازادی یەکسان لەگەڵ پیاواندا، وەک بەشێک لەو موڵکایەتی یەی پیاو دانراوە.

بەڵام ئەمە لە ڕوانگەی ئێمەوە  کۆمۆنیستەکان، تەواو جیاوازە. بۆ ئێمە ژنان دەبێت مافی یەکسانیان هە بێت لەگەڵ پێاواندا، لە دنیایی واقعشدا هەر وایە .هەر وەك دەبینین تواناکانی ژنان هیچ جیاوازی یەکی نی یە لەگەڵ پیاواندا. هەروەکو هەموومان دەزانین کە لە زلهێزترین دەوڵەتی دونیا  کە بەریتانیایە، نزیک بە سەدەیەک دەێیت مەلیکەکانی ژنە، کە نەک هەر حاکمیەتی بەریتانیا بەڵکو دەیان ووڵات لەژیر دەسەلاتی بەریتانیا ماونەتەوە. وە لە چەندین ووڵاتی تریش تەناتەت لە ووڵاتە دواکەوتوەکانیشدا ژ نان  مەوقحیە ت و مەکانەتی باڵایان هەیە لە بەرێوەبردنی ووڵات ،ئە مە جگە لەوەی  ژن مامۆستای زانکۆ وپڕۆفیسۆور ودوکتۆرەو ئەندازیارو فڕۆکەوان وشۆفیری وکریکاری بینا سازی و...هتد

 بەڵام ئەوەی زۆر گرنگە، سەرباری ئەو هەموو هێرش و پەلامارو تەڵخ و ڕەشیانەی کە بۆ سەر ژنان و مافەکانییان  دەکرێت ،بەڵام خۆشبەختانە لە م چەند ساڵەی ڕابردوودا بزووتنەوەی یەکسانی خوازی ژنان لە زۆر شوێنی دونیا خەبات و پێشرەویان کردوە  . هەروەکو لە کووبانی بینیمان  ژنان لە بەرامبەر درەندەترین هێزی ئیسلامی داعش وەستانەوە و لە ڕووی چەکداری یەوە سەرکەوتنێکی گەورەیان بەدەست هێناو وە لە ڕووی قانوونی یەوە توانیان یاسای یەکسانی ژناو پیاو بچەسپێنن. وە بە هەمان شێوە لە توونس ژنانی یەکسانی خواز پاشەکشەیان بە نەهضەی ئیسلامی کردو یاسای یەکسانی ژن و پیاویان چەسپاند .لە ئیرانی ژێر دەسەڵاتی جمهوری ئیسلامی  کە مپینی فرێدانی سەرپۆش لە لایەن ژنان و کچانەوە لە شەقامی ئینقلاپی تەهران. وە زۆربەمان ئەو نارەزایەتی یە گەورە و بێوێنەیەی ژنان و پیاوانی یەکسانی خواز مان لەبیرە ئەفخانستان  کە چۆن  لە بەرامبەر سوتانی فەرخوندەدا وەستانەوەو هاتنە مەیدان .

وە لە چەندین ووڵاتی تریش بە سەدان  هەنگاوی پێشرەوی و شوڕشگێرانە نراوە لە لایەن ژنان پیاوانی یەکسانی خوازەوە ،کە بۆتە جێگە ئومێدو هیوایەکی گەورە کە ئیترنابێت و ناکرێت ئەم شێوازە لە حکم و یاسایانە قبووڵ بکرێن وە پێویستە سەرەو ژور بکرێت.

 هەر بۆیە ئێمەی ژنان و پێاوانی یەکسانی خواز ئەرکێکی مێژوویمان لەسەر شانە بۆ لە گۆرنانی ئەو سیستەم و قانوونانە. ئەم کارەش تەنها بەهیزی چەپ کۆمۆنیسەکان و بزووتنەوەی یەکسانی خوازی ژنان و خەڵکی ئازادی خوازو سیکۆلاری کۆمەڵگە دەکرێت. ئەم هیزە هەرئیستا لەکۆمەڵگەدا هەیە بەڵام ناڕیکخراو پەرشوبڵاوە. بۆ ئەوەی کۆتایی بەم بارودۆخە بهێنین دەبێت خۆمان ڕیکخەین ، لە دەوری یەك کۆبینەوە، وە بۆ کۆتایی هینان بەم تێڕوانینەی کۆمەڵگە بۆ سەر ژنان، یەکەمین هەنگاو چەسپاندنی یاسای یەکسانی ژن وپیاوە ، وە جیاکردنەوەی دینە لەدەوڵەت وپەروەردەو خوێندن.ئێمە لە عێراق و کوردستان لە مەیدانی خەباتدا تێدەکۆشین شان بە شانی تەواوی ژنانی ناوچەکەبۆ بەرپاکردنی یەک بزووتنەوە و شۆڕشی ژنانە بە ڕووی ئیلامی سیاسی و تەواوی هێزە کۆنە پەرستەکاندا لە پێناو بە دیهێنانی دنیایەکی باشتر

بژی هەشتی مارس

بژی یەکسانی هەمەلایەنەی ژن و پیاو

بژی سۆشیالیزم

 

سەرگوڵ ئەحمەد

قسەکەری ڕێکخراوی ڕزگاری ژن لە ئیراق

Women Liberation of Iraq

٨ مارسی /٢٠١٨