بنبه‌ستی حزبی "حکمه‌تیست"، سه‌رنجامی سیاسه‌تی ڕاستڕه‌وانه‌یه‌!!

 

 

شه‌ش ساڵ پێش ئیستا حزبی کۆمۆنیستی کرێکاری ئێران به‌ ته‌نگه‌ژه‌ و کێشمه‌ کێشێکی چاره‌نوس سازداتێپه‌ڕی وحزب وبزووتنه‌وه‌ی کۆمۆنیزمیی به‌ سه‌ر دوو باڵدا دابه‌ش کرد له‌ سه‌رنجامی ته‌رحه‌کانی کۆڕشی موده‌ڕسی که‌ حزبیان له‌سه‌ر گرنگترین و مه‌رکه‌زیترین کێشه‌کانی سه‌رده‌م که‌ ته‌وه‌ره‌که‌ی سۆشیالیزم و شۆڕش بوو، به‌ڵام به‌شێک له‌وانه‌ که‌ هه‌ر ئه‌وکات پێێان وابوو مه‌سه‌له‌‌کان گه‌وره‌ ده‌کرێت و ده‌یانه‌ویست سه‌رقاپی کێشه‌کان بنێنه‌وه‌، به‌ بێ ئه‌وه‌ی کێشمه‌کێشی له‌سه‌ر ئه‌نجام بدرێت پلمیکی له‌سه‌ر بکرێت یه‌کپارچه‌یی حزب ڕابگرن، دواتر ده‌رکه‌وت ئه‌وان خۆیان هاوخه‌تی کۆڕشی موده‌ڕسی بوون ده‌یان بیانوویانده‌دۆزیه‌وه‌ بۆ لایه‌نگری کردن له‌و خه‌ته‌ و ڕووبه‌ڕوو بوونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ خه‌تی شۆشگێڕ له‌ حزبدا به‌ ڕابه‌ره‌یاتی حه‌مید ته‌قوایی.

ڕابه‌ری حزبی کۆمۆنیستی کرێکاری عێراق له‌ 24 سه‌عاتدا له‌یه‌نگری خۆی له‌ حزبی "حیکمه‌تیست" ده‌ربڕی به‌بێ ئه‌وه‌ی کێشه‌ سیاسیه‌کانی ناو ئه‌و حزبه‌ بخاته‌ به‌رده‌ست کادرو به‌ده‌نه‌ی ته‌شکیلاته‌که‌ی و تا ئێستاش به‌شێکی زۆری له‌و حزبه‌ نازانن بۆچی ئه‌وان لایه‌نگری کۆڕشیان کرد و ته‌وه‌ره‌ی کێشه‌کان چی بوون، ئێستا ڕابه‌ری ئه‌و کاته‌ی ئه‌و حزبه‌ "شۆک" ده‌بێت له‌ هه‌ڵسوکه‌ته‌کان سونه‌تی " شۆڕش و کوده‌تا" له‌ناو ئه‌و حزبه‌ و ئیستاش به‌برچاویوه‌ له‌لایه‌ن کۆڕش موده‌ڕسی و لایه‌نگره‌کانیه‌وه‌ ئه‌م سونه‌ته‌ بۆرژوازیه‌ پیاده‌ ده‌کرێت به‌ دژی زۆرایه‌تی مه‌کته‌ب سیاسی حزبه‌که‌یان، په‌یوه‌ستی ناکاته‌وه‌ به‌ ناوه‌ڕۆکی سیاسه‌تی ڕاستڕه‌وانه‌ و کۆنه‌په‌رستانه‌وه‌ به‌ ڵکو ته‌نها وه‌ک به‌ڵایه‌ک لێکی ده‌داته‌وه‌.

که‌ ده‌ڵێین بنبه‌ستی حزبی "حکمه‌تیست" سه‌رنجامی سیاسه‌تی ڕاستڕه‌وانه‌یه‌ ئۆتۆماتیکی ئه‌مه‌ لایه‌نگیری نیه‌ له‌ هیچ باڵێکی ئه‌و حزبه‌، به‌ڵکو "حیکمه‌تیزم" باشتر بڵێم یان به‌ زمانی مه‌نسور حکمه‌ت خۆی بدوێم کۆمۆنیزمی کرێکاری خۆی ناکۆک و پێچه‌وانه‌ی‌ سیاسه‌ت و سونه‌ت و پراکتیکێکه‌ که‌ حزبی "حیکمه‌تیست" له‌و ڕۆژه‌ی دروست بووه‌ له‌گه‌ڵ خۆیدا هه‌ڵیگرتوه‌. حزبێک ئیدعایه‌کی هه‌یه‌ و خۆی خه‌ریکی کارێکی پێچه‌وانه‌ی ئه‌و ئیدعایه‌یه‌ بۆیه‌ له‌ خاڵێکی دیاریکرودا له‌ تونپێچێکدا گیرده‌خواو بنبه‌ست ده‌بێت، حزبی "حیکمه‌تیست" کێشه‌که‌ی ئه‌مه‌یه‌، ئه‌گه‌ر ئه‌و ئیدعاکه‌ی و سیاسه‌ته‌که‌ی به‌ مروری زه‌مه‌ن بگونجانایا و ده‌ستی له‌ مه‌نسوری حکمه‌ت هه‌ڵبگرتایه‌ شایه‌د فرسه‌تی گه‌شه‌ کردن و ژیانی ببوایه‌ وه‌ک بزووتنه‌وه‌یه‌کی تر له‌ ده‌وری به‌رنامه‌و ئامانجێکی تره‌وه‌ له‌سه‌ر بزووتنه‌وه‌یه‌کی کۆمه‌ڵایه‌تی تر له‌نگری بگرتایه‌.

به‌ڵام بۆچی ئه‌م بن به‌سته‌ ئیستا ده‌ته‌قێته‌وه‌ و به‌م‌ توندو تیژیه،‌ ئێمه‌ پێش ئه‌وه‌ی له‌ ڕیزه‌کانی ئه‌و حزبه‌ و له‌ نێو هه‌ڵس وکه‌وت و به‌رخورده‌کانی شه‌خسیه‌ته‌کانی ئه‌و حزبه‌دا بۆی بگه‌ڕێین، ئه‌م حزبه‌ له‌ په‌یه‌وه‌ند به‌ کۆمه‌ڵگه‌وه‌ و به‌بزووتنه‌وه‌ی کۆمۆنیستی و کرێکاریه‌وه‌و ئیدعایه‌ک که‌ ئه‌و حزبه‌ ده‌یکات قابلی تێگه‌یشتنه‌. دوو ساڵ پێش ئیستا کۆمه‌ڵگه‌ی ئێران ڕاپه‌رینێکی شۆڕشگێڕانه‌ی به‌ خۆوه‌ بینی ئه‌م حزبه‌ نه‌ک چالاک نه‌بوو تێدا به‌ڵکو ئه‌وه‌نده‌ خۆی به‌ شۆڕش گێڕ ده‌رده‌خست له‌هه‌موو کۆمه‌ڵگه‌ دابڕا و ئه‌و شۆڕشه‌ مه‌زنه‌ی ته‌حریم کرد، که‌ چه‌ند مانگ پێش ئه‌و کاته‌ش مه‌راسیمه‌کانی یه‌کی ئایاری ته‌حریم کردبوو.

ئه‌م حزبه‌ له‌به‌رامبه‌ر شۆڕشه‌کانی دنیای عه‌ره‌ب و ناوچه‌که‌ سه‌ری سوڕماو له‌و باوه‌ڕه‌دا نه‌بوو جیهان واردی قۆناغێکی شۆڕشگێڕانه‌ ده‌بێته‌وه‌ و ئه‌و که‌ شۆڕشی به‌ توندو تیژی دابوه‌ قه‌ڵه‌م نه‌یده‌توانی بڕوابکات سه‌رده‌مێک دێت ئینسانه‌کان به‌ کۆمه‌ڵ واردی گۆڕینی ژیانی خۆیان ده‌بن له‌ڕێگای شۆڕشه‌وه‌ ئه‌م جیهانه‌ ده‌گۆڕن. تیوریه‌کانی سیناریوێی ڕه‌ش و باڵا ده‌ستی بۆرژوازی، سه‌قامگیربوونی جمهوری ئیسلامی له‌ عێراقیشدا نۆرمالیزه‌ بوونی کۆمه‌ڵگه‌ی عێراق و ڕاکردن له‌ سۆشیالیزم که‌ له‌لایه‌ن کۆڕشی موده‌رسیه‌وه‌ تیوڕیزه‌ ده‌کران له‌هه‌موو سیاسه‌ته‌کانی ئه‌و حزبه‌و حزبی کۆمۆنیستی کرێکاری عێراقیشدا ڕه‌نگیان دایه‌وه‌. به‌ڵام ئه‌م تیوه‌ریانه‌ له‌به‌رامبه‌ر دنیای واقعیدا شکستیان هێناو پوچه‌ڵیان ده‌رکه‌وت نه‌ک بۆ ده‌روه‌ی ئه‌و حزبه‌ به‌ڵکو بۆ کادرو لایه‌نگرانی ئه‌و حزبه‌ش‌.

جیهان به‌سه‌رده‌مێکی به‌رپابونی شۆڕه‌شه‌ جه‌ماوه‌ریه‌کان و ملێونیه‌کاندا تێده‌په‌ڕی. سه‌رده‌می باڵاده‌ستی کێشمه‌کێش و سایه‌کردنی شه‌ڕی دوو قوتبی تیرۆرستی ئه‌مه‌ریکا و غه‌رب و ئیسلامی سیاسی به‌سه‌ر جیهانا کۆتای هات (نمونه‌ی سیناریوی ڕه‌ش که‌ غه‌رب و ئیسلامی سیاسی به‌سه‌ر عێراقدا دایانسه‌پاند فه‌قه‌ت ئه‌توانی پشتیوانه‌ی تێزه‌ ڕاستڕه‌وه‌کانی کۆڕشی موده‌ڕسی بن)و ئه‌مڕۆ ملیون ملیون ئینسان مه‌یدانه‌کانی سه‌رکی شاره‌کانی جیهانیان کردوه‌ته‌ مه‌یدانی ڕوو به‌ ڕوو بونه‌وه‌ له‌گه‌ڵ دڕندانه‌ترین هیزی بۆرژوازیدا. ئه‌مڕۆ ئه‌م واقعه‌ باڵی کێشاوه‌ به‌سه‌ر هه‌موو مه‌وجودێکی ئه‌م جیهانه‌دا. کۆمۆنیزمی کرێکاری وه‌ک هێزێکی تێکۆشه‌ر که‌ نزیک سێ ده‌یه‌ی پراکتیکی شۆڕشگێڕانه‌ ئه‌نجام ده‌دات هیچ کاتی به‌قه‌د ئه‌مڕۆ فره‌سه‌ت بۆی له‌به‌ر نابووه‌ ئاکتیڤ و هه‌ڵسوڕاو بێت، له‌ڕاستیدا ته‌نها کۆمۆنیزمی کرێکاری ئاڵای شۆڕش و شۆڕش گێڕی هه‌ڵگرتووه‌ هه‌ر پاسفزم و گۆشه‌گیریه‌ک له‌م شۆڕشانه‌دا قابلی قبوڵ و ناکۆکه‌ له‌ گه‌ڵ ئه‌م بزووتنه‌ویه‌ و ئه‌م مه‌یله‌ کۆمه‌ڵایه‌تی و سیاسیه‌دا. ئه‌مه‌ وه‌رجه‌رخانێکی مێژوویه له‌ ژێر هیچ ئیدعا و ته‌بریراتێکدا هێزێکی کۆمۆنیستی ناتوانێت دووربوه‌ستێت و ده‌خیل نه‌بێت، ڕۆژێک به‌ ناوی نه‌بونی سه‌ر‌به‌خۆی چینی کرێکارو ڕۆژێک به‌ ناوی بزوتنه‌وه‌ی سه‌وزه‌وه‌، ڕۆژێک به‌ ناوی ده‌وری ناتۆوه‌، ئه‌م شۆڕشانه‌ مه‌یدانی سه‌رکی هه‌ڵمه‌تبردن هه‌ڵکوتانی کۆمۆنیزمی مه‌نسوری حیکمه‌تن. حزبی "حکمه‌تیست"‌ ته‌نها حزبێکه‌ که‌ له‌م شؤڕشانه‌دا پێشڕه‌و تێکۆشه‌ره‌.

بنبه‌ستی ئه‌م حزبه‌ په‌یوه‌سته‌ به‌م واقعه‌وه‌و وبه‌و سیاسه‌تانه‌وه‌ که‌ ئه‌م حزبه‌ له‌ مێژووی خۆیدا حزبی " حیکمه‌تیستی" له‌سه‌ر دامه‌زرێنرا. به‌و ڕاده‌یه‌ ئه‌م حزبه‌ قابلی دیفاع لێکردنه‌ که‌ سیاسه‌ته‌ ڕاستڕه‌وه‌کانی کۆڕشی موده‌ڕسی و ئه‌و‌ سیاسه‌تانه‌ی که‌ نامۆن به‌ کۆمۆنیزمی کرێکاری بداته‌ به‌ر ڕه‌خنه‌و له‌ ده‌ستوری ئه‌و حزبه‌ لای ببات. نانه‌وه‌ی سه‌رقاپی کێشه‌ سیاسیه‌کان و ده‌رنه‌خستنی ناوه‌ڕۆکه‌که‌ی بۆ کۆمه‌ڵگه‌ نه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی کۆمۆنیزمی کرێکاریه‌و نه‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندی چینی کرێکار. ئه‌گه‌ر که‌سێک یا لایه‌نێک ده‌یه‌وی کۆمه‌کێک به‌م حزبه‌ بکات ده‌بێ کۆمه‌کی ڕه‌خنه‌ی تیژی کۆمۆنیستی بکات له‌ناو ئه‌و حزبه‌دا هه‌میشه‌ مه‌نسوری حیکمه‌ت به‌رنامه‌ و تیوری و سیاسه‌تی خستوه‌ته‌ پێش چوارچێوه‌ی ڕێکخراوه‌یی و حزبه‌وه‌.

وه‌ک ده‌رده‌که‌وی به‌شی زۆری کۆمیته‌ی مه‌رکه‌زی حزبی" حیکمه‌تیست" به‌سیاسه‌تی ڕه‌سمی و تا ئێستای ئه‌و حزبه‌ ناڕازین ده‌یانه‌وی رزگاریان ببێت له‌م مه‌یله‌، به‌لام ڕێبوار ئه‌حمه‌د ده‌یه‌وی سه‌رقاپی ئه‌م واقعیه‌ته‌ بنێته‌وه‌وه‌ به‌ ئیداریات و قه‌وانینی ته‌شکیلاتی سه‌ربکا به‌ ناو ته‌شکیلاتی حزبی ناوبرادا بۆ چاره‌سه‌رکردنی، ده‌یه‌وی جارێکی تر هه‌ڵوێسته‌ ڕاستڕه‌وانه‌کانی خۆی و حزبه‌که‌ی له‌ په‌یوه‌ند به‌ کێشه‌کانی ناو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاری ئێران که‌ زیاتر له‌شه‌ش ساڵ پێش ئێستا دوباره‌ بکاته‌وه‌ تا ئێستاش هه‌مان ئه‌و قسانه‌ ده‌کات که‌ واقعیه‌تی پراکتیکی نادروستی و ڕاسڕه‌وی ئه‌و سیاسه‌تانه‌ی چه‌ند بار سه‌ڵماندوه‌.

به‌نه‌زه‌ری من بۆ قه‌ره‌ بوکردنه‌وی ئه‌و زیانانه‌ی که‌ مه‌یلی ڕاسڕه‌وانه‌ی کۆڕشی موده‌ڕسی به‌ کۆمۆنیزمی کرێکاری گه‌یاند به‌ پاڵپشتی ڕێبوار ئه‌حمه‌د له‌ حزبی کۆمۆنیستی کرێکاری عێراق له‌ناو کۆمه‌ڵگه‌و له‌نا بزووتنه‌وه‌ی کۆمۆنیستی کرێکاریدا ته‌نها رێگا ڕه‌خنه‌ی شۆڕشگێڕانه‌یه‌ له‌م مه‌یله‌. ئه‌م مه‌یله‌ پاسفیست و ڕاستڕه‌وه‌ نامۆیه‌ به‌ به‌ کۆمۆنیزمی کرێکاری.

ڕێبوار ئه‌حمه‌د چاک ده‌زانێت ئه‌م قه‌یه‌رانه‌ و بنبه‌ست بوونه‌‌ ته‌نها به‌ کۆڕشی موده‌ڕسی و حزبه‌که‌ی کۆتایی نایه‌ت و مه‌یلێک که‌ ئه‌و ڕابه‌ری بوو له‌ عێراقیشدا، به‌شکست خواردنی له‌ناو حزبی "حکمه‌تیست"دا ته‌پ و دوکه‌ڵ له‌ده‌ورو پشتی ئه‌ویش هه‌ڵده‌سێنێ و پێێ ئه‌ویش ده‌گرێته‌وه‌ ئه‌وان خۆیان له‌به‌یانه‌کانیاندا ئیشاره‌تیانبه‌م حه‌قیقه‌ته‌ کردوه‌. دروست کردنی کۆنگره‌ی ئازادی عێراق و سیاسه‌تی به‌شداری له‌ گاڵته‌جاڕی هه‌ڵبژاردنه‌کانی عێراق و ناردنی نامه‌ی "ئاشبوونه‌وه‌" له‌گه‌ڵ یه‌کێتی نیشتمانی کوردستان، زاده‌ی ئه‌و سیاسه‌ته‌ ڕاستڕه‌وانانه‌ی کۆڕشی مودڕسین، ئه‌گه‌ر سونه‌تی" کوده‌تا و شۆڕش به‌ مانا ئێرانیه‌که‌ی" سونه‌تی مه‌یلێک نه‌بووبێ ئه‌وه‌ چۆنه‌ له‌ته‌نگه‌ژه‌ی وادا ده‌ستی بۆ ده‌برێت، ئه‌مه‌ زاده‌ی چه‌ند ساڵ سیاسه‌تی له‌و جۆره‌ وبارهێنانی له‌و جۆره‌یه‌ و له‌ ئاسمان نه‌که‌وتوه‌ته‌ خواره‌وه‌.

ڕاسته‌ له‌وانه‌یه‌ ئه‌م کێشمه‌ کێشه‌و ئه‌م فه‌زایه‌ بۆ کورت ماوه‌ ته‌ئسیراتی سه‌لبی له‌سه‌ر بزوتنه‌وه‌ی کۆمۆنیزمی کرێکاری جێ بهێڵێ ، به‌ڵام له‌ درێژ ماوه‌دا شکستی مه‌یلی ڕاستڕه‌وانه‌ی کۆڕشی موده‌ڕسی و ڕێبوار ئه‌حمه‌د له‌ بزووتنه‌وه‌که‌دا بواری زیاتر بۆ گه‌شه‌و به‌ره‌و پێش چونی کۆمۆنیزمی کرێکای خۆش ده‌کات، جارێکی تر هێزه‌کانی کۆمۆنیزمی کرێکاری له‌ دڵی شۆڕشه‌کانی ئێران و عێراق و ناوچه‌که‌و جیهاندا زیاترجێگیر ده‌کات و جێگاو مه‌کانه‌ی خۆی پێده‌به‌خشێ.

سمیر نوری

2\2\2012