کارەساتێک بە ناوی "هاوسەرگیری منداڵان "!
حەمید تەقوایی
وەگێڕانی بۆ کوردی:کاوە عومەر
لە كۆماری ئیسلامیدا، هاوسەرگیریی منداڵان، یان وردتر بڵێین، دەستدرێژیكردنە سەر كچان، كارەساتێكی فرەڕەهەندەیە. کارەساتێک کە بە تەواوی لە یاساکانی شەریعەت و ئەخلاقی ڕزیوی ئیسلامی و تێڕوانینی ئیسلام و حکومەتی ئیسلامی بۆ ژن وەک کاڵای سێکسی و ئامرازێک بۆ چێژوەرگرتن بۆ پیاوان دێتە ئاراوە.
بەپێی ئامارەکانی حکومەت، لە چەند مانگی یەکەمی ئەمساڵدا، هاوسەرگیری کچان بە بەراورد بە هەمان ماوەی ساڵی رابردوو بەڕێژەی ١٩٪ زیادی کردووە و گەیشتووەتە ٦٧٤ حاڵەت. واتە ٦٧٤ کچی بچووک بە شێوەیەکی یاسایی دەستدرێژیان کراوەتە سەر. ئەمە تەنها ئاماری فەرمی حکومەتە؛ ئامارە ڕاستەقینەکان بێ گومان زۆر لەوە بەرزترن.
کاربەدەستان و "شارەزایان"ی حکومەت ئەم کێشەیە بە هۆکاری هەژاری و کلتوری خەڵکی گوندەکان و تەنانەت "پێدانی دەرماڵەی حکومەت بۆ هاوسەرگیری" دەزانن، بەڵام هەموو ئەمانە بەیەکەوە گرێدراون تا ئەو کاتەی حکومەت راستەوخۆ بەرپرسیار دەبێت لە کارەساتەکە لە دەستدرێژیکردنە سەر ژنان و منداڵان بە شێوەیەکی ئیسلامی ڕزگارت بێت لە شەڕانگێزی کۆمەڵگایەک کە هەرگیز ئەم دڕندەییەی قبوڵ نەکردووە. هاوسەرگیری منداڵان لە ئێران تاوانێکی دەوڵەتیە.
لە یاساکانی کۆماری ئیسلامیدا کەمترین تەمەنی هاوسەرگیری بۆ کچان ١٣ ساڵ و بۆ کوڕان ١٥ ساڵە. ئەم سنووردارکردنی تەمەنە نموونەیەکی ڕوونە لە دەستدرێژی یاسایی بۆ سەر کچان، بەڵام ئەمە تەواوی کارەساتەکە نییە. بەپێی یاساکانی حکومەت، هاوسەرگیری لە خوار ئەم تەمەنەوە، تەنانەت لە خوار تەمەنی باڵغبوونی شەرعیشەوە کە بۆ کچان ٩ ساڵە، تەنها بەو مەرجە ڕێگەپێدراوە کە باوک یان باوکی باوک مۆڵەتی پێدابێت. بەپێی یاسا شەرعیەکان "بەڵام [باوک یان باپیر] دەتوانێت ژنێک بۆ منداڵەکە دابنێت بەپێی پێویست". دانپێدانانی پابەندبوون بەم "بەرژەوەندییە" بۆ دادگا دەسپێردرێت! سەرپەرشتی بەرژەوەندی؟! نازانرێت کام "بەرژەوەندی" دەتوانێت پاساو بۆ دەستدرێژیکردنە سەر کچانی خوار ١٣ ساڵ بهێنێتەوە و کام دادگای ستەمکاری ئیسلامی کە هیچ دوودڵییەکی نییە لە دەرکردنی سزای لەسێدارەدان بۆ منداڵان، بڕیارە بەرگری لە منداڵان بکات!
لە دادگاستەم کارەکانی کۆماری ئیسلامیدا یاسا ئیسلامییەکان جێبەجێ دەکەن. ئەو یاسایانەی کە تەنانەت هاوسەرگیری لەگەڵ کچانی کۆرپە و هەر جۆرە چێژێکی سێکسی لێیان لەبەرچاو دەگرن تەنها بەو مەرجەی "چونەناوەوە ڕونەدات" بە تەواوی ڕێگەپێدراوە و ڕەوایە. ئەم مەرجە هەڵدەوەشێتەوە دوای ئەوەی کچەکە دەگاتە ٩ ساڵ. واتە هەر پیاوێك دەتوانێت هاوسەرگیری لەگەڵ کۆرپەیەک بکات کە مۆڵەتی باوکی وەرگرتبێت و بیخاتە ژێر هەموو جۆرە دەستدرێژییەکی سێکسی و چێژوەرگرتنەوە و دوای تەمەنی ٩ ساڵی دەستدرێژییەکی تەواو بۆ ئەم دەستدرێژییە سێکسییانە زیاد بکات. ئەو کچە بچوکە کە قوربانی ئەم ڕێکەوتنەی نێوان باوکی و مێردی سەپێنراوی بێت، تەنانەت دوای گەیشتن بە تەمەنی باڵغبوون، مافی ئەوەی نییە سەرپێچی بکات و پابەند نەبێت.
ئەم ڕەفتارە سێکسییە لەگەڵ کچان لە هەر سیستەم و کۆمەڵگایەکدا کە بۆنی شارستانیەت و مرۆڤایەتی لێ بێت، بە تاوانێکی گەورە دادەنرێت و تاوانبارانیشڕوبەڕووی لێپرسینەوە دەکرێن و دادگایی دەکرێن. بەڵام لە ئێران خودی حکومەت هۆکاری ئەم دڕندەییەیە.
لە ئاستێکی بنەڕەتیتردا، کارەساتی هاوسەرگیری منداڵان بەشێکە لە سیستەمێکی فەلسەفی-ئەخلاقی پێش سەدەکانی ناوەڕاست کە لە لەدایکبوونەوە ژن بە کۆیلەی سێکسی پیاوان دەزانێت. ئه‌م مێشک وشکیە فیکرییه‌یان له‌خەرمانەیەک لە پیرۆزی و فه‌رمانه ئیلاهییه‌کاندا پێچایه‌وه به ناوی ئیسلام و نه‌وه له دوای نه‌وه به‌سه‌ر ژیانی مرۆڤه‌کانی ناو کۆمه‌ڵگه ئیسلامیه‌کانیاندا سه‌پاند.
ژن لە بیرکردنەوەی ئیسلامیدا بوونەوەرێکی سەربەخۆ نییە کە ئارەزوو و پێویستی مرۆڤی هەبێت، بەڵکو کاڵایەکی سێکسییە کە بۆ چێژوەرگرتن و چێژی پیاوان دروستکراوە. داپۆشینی ژنان لە منداڵییەوە پێچانیان لە چادر و حیجاب، ئاپارتایدی سێکسی و جیاکردنەوەی کچان و کوڕان و پیاوان و ژنان لە شوێنی کار و پەروەردە و شوێنە گشتییەکان، بڵاوبوونەوەی کوشتنی لەژێر ناوی شەرەفدا، کە لە جیاتی پەروەردەی سێکسی لە قوتابخانەکاندا، دوور و دابڕان لە ڕەگەزی بەرامبەر و ئەوان کچان فێر دەکەن کە شەرم لە جەستەیان و هەستەکانیان بکەن، کە کچ مافی ئەوەی نییە بە ئازادی لەگەڵ کوڕانی تەمەنی خۆی پێبکەنێت و دڵخۆش بێت و یاری بکات و وەرزش بکات، کە مافی ئەوەی نییە پێش زەواجکردن سێکس بکات، ئەو هیچ مافێکی نییە کە بەبێ ڕەزامەندی باوک هاوسەرگیری بکات ومافی ئەوەی نیە کە بەبێ ڕەزامەندی هاوسەرەکەی جیاببێتەوە، مافی سەفەری نییە بەبێ مۆڵەتی مێردەکە، هەروەها دەیان قەدەغە و سنووردارکردنی دیکە هەمووی لەسەر بنەمای سەیرکردنی ژنانە وەک کاڵای سێکسی.
دیاردەی هاوسەرگیری منداڵان دەرئەنجامی ئەو سنووردارکردن و ناعەدالەتیانەیە. هه‌رچه‌نده هه‌ژاری و نه‌هامه‌تی ئه‌و بنه‌ماڵانه‌ی كه له ڕاستیدا كچه‌كانیان ده‌فرۆشن، و نه‌ریتی پیاوسالاری و سێكسیستی، بێ كاریگه‌ر نین له بڵاوبوونه‌وه‌ی دیارده‌ی هاوسه‌رگیری منداڵان، به‌ڵكو ته‌نانه‌ت هۆكاری دروستبوون و بڵاوبوونه‌وه‌ی ئه‌و دیارده‌یه و هه‌ژاری و نه‌هامه‌تییه و پیاوسالاری سەروو کۆنەپەرسستی، خۆیان کۆماری ئیسلامی و ئەو یاسا و کولتوور و ئەخلاقە ڕزیوانەیە کە بەسەر کۆمەڵگەیاندا سەپاندووە.
کۆمەڵگا هەرگیز ئەم یاسا و پەیوەندییە ڕزیوانەی چاخی بەردینیان قبوڵ نەکردووە. سەدان دامەزراوە و ڕێکخراوی ناحکومی و گروپی بەرگری لە مافی منداڵان لە هەموو شارەکانی سەرتاسەری وڵاتدا تەحەدای ئەو سیاسەت و یاسا ڕزیوانە دەکەن کە حکومەت ڕۆژانە دەیسەپێنێت، جموجۆڵی منداڵانی کار و سەرشەقام بزووتنەوەیەکی بەربڵاوە لە کۆمەڵگادا، کچان و ژنانی ئازادیخواز لەبەرکردنی حیجابی ئیجباریان بەکردەوە هەڵوەشاندوەتەوە و دیاردەی پێشکەوتنخوازی هاوسەرگیری سپی بەردەوام لە کۆمەڵگادا فراوانتر دەبێت. مرۆڤەکان ژیانێکی مۆدێرن و مرۆڤدۆستانەیان دەوێت، کۆمەڵگایەکیان دەوێت کە پەیوەندی سێکسی گەورەساڵان لەگەڵ یەکتردا بابەتی تایبەتی خۆیان بێت و هیچ مەرجێک جگە لە ڕەزامەندی لایەنەکان حوکمی نەکات. ئەوان دەیانەوێت سێکسی نێوان گەورەکان و منداڵان بە تاوان هەژمار بکرێت بە هەر شێوە و شێوازێک بێت، دەیانەوێت تازەپێگەیشتوان لە قوتابخانەکان پەروەردەی سێکس وەربگرن و ئازاد بن لە سێکسکردن لەگەڵ یەکتردا. خەڵک لە ناوبردنی ئاپارتایدی سێکسی و هەڵوەشاندنەوەی هەموو پیرۆزی و تابۆ و نەریت وکلتورەکانی ئیسلام دەوێت.
کۆمەڵگای ئێران سەد و هەشتا پلە دژی حکوومەتە لە پێوەندی لەگەڵ مافی منداڵان، هەروەک بوارەکانی دیکە. دەتوانین و پێویستە لە بەرەنگاربوونەوەی تاوانی هاوسەرگیری منداڵان هەنگاوی زیاتر بنێین و بەرەیەکی ڕوبەڕوو بونەوەی چالاکتر و هێرش بەرانەتر بکەینەوە. ڕوبەڕوبونەوەیەک کە دەتوانێت ڕۆڵێکی کاریگەر لە پێشخستنی بزووتنەوەی وسەرنگوم خوازی تەواوی کۆمەڵگادا بگێڕێت. تاوانی هاوسەرگیری منداڵان لە ئێران دیاردەیەکی دەوڵەتییە. وە ڕێگای مامەڵەکردن لەگەڵیدا ڕزگاربوونە لە حکوومەتی دژە منداڵ و دژە ژنی کۆماری ئیسلامی.
٣٠ی ئابی ٢٠٢٢