لة يادي سص سالةي مةرطي مةنسور حيكمةتدا  

                                        

سةردار عةبدولآ حةمةمين

 

سص سال بةر لة ئصستا لة 4 ي تةموز (جولاي) دا دلي طةورةترين كةسايةتي ماركسيست لة لصدان كةوت كة ئةويش مةنسوري حيكمةت ( زووبيني رازاني ) بوو  , ئةو كةسةي كة زياتر لة ضارةكة سةدةيةك خةباتي بص ووضاني كرد لة ثصناو طةياندني ثةيامةكةي كارل ماركس بؤ كؤمةلطاي سةدةي نوص وة لة ثصناو هصنانة مةيداني عةزم و ئيرادةي ئينسان بؤ رزطار كردني لة نصو تاريكستان و شةوةزةنط و دونياي ثصضةوانةيةك كة سةرمايةداري لةمرؤدا ثصكي هصناوة .

كاتص ناوي كةسايةتي ية ناودارةكان  دةبرصت وصنةو تابلؤيةك لة شاكارةكانيان دصتة ثصش ضاو هةروةك كاتص ناوي هيتلةر و مؤسؤليني و ثؤنشيةو خومصني و  سةدام و بؤش و شارؤن و ئوسامة بن لادن   دةبرص تابلؤي فاشيزم , قةتل عامي ئينسان , ئةنفال, كيمياباران  تيرؤر , ناعدالةتي كؤمةلآيةتي  دةبينرص فيلمصك لة تاوانكاريةكانيان دذ بة ئينسانيةت دصتة سةر شاشةي بيري ئينسانة واقيع بينةكان . بةلآم كاتص ناوي كارل ماركس و ئةنطلس و لينين و مةنسوري حيكمةت دةبرصت تارمايي يةك لة ئينسان دؤستي ,ئازادي, يةكساني, رفاة وخؤشطوزةوراني, خؤشةويستي,عةدالةتي كؤمةلآيةتي.وةك وصنةيةكي زيندوو   دةكةوصتة ثصش ضاوي ئةم ئينسانانة.

  مةنسور ي حيكمةت هةر ضةندة زوو بة جصي هصشتين بةلآم شاكارةكاني وةهاي لصمان كردووة وا هةست بكةين  هةميشة لة طةلماندا دةذي . ئةوة ئةو كةسة بوو لة كؤتاي يةكاني سةدةي بيستدا تواني  كؤمؤنيزمةكةي ماركس بصنصتةوة مةيداني ثراكتيك وة لة سةر ئةو بنةماية وةلآمي ثصويست بداتةوة بة هةلومةرجي هةنووكةيي . ئةوة ئةو كةسة بوو كة كؤمؤنيزمةكةي ماركس ي لةو ديو ثةردةي كؤمؤنيزمة درؤينةكاني بؤرجوازي هصناية دةرةوة  بؤجارصكي تر  هةروةك ضؤن لينين لة سةرةتاي ئةو سةدةيةدا ئةنجامي دا بةلآم تايبةت مةندي سةردةمي مةنسوور حيكمةت ئةوة بوو كةرةوتي راستي كؤمةلطا بة طشت بالة كؤنةثةرستيةكانيةوة زةماوةندي مةرطي كؤمؤنيزميان  دةطصرا بةلآم سةردةمي لينين , ماركسيزم و كؤمؤنيزم لة ثةرةسةندندا بوو هيض كةسصك نةبوو بلصت كؤمؤنيزم و يةكسانيخوازي مرد بةلآم ئةمرؤ دةهؤليشيان بؤ لصدا , ئةوة مةنسوري حيكمةت بوو ووتي   نةخصر تا كارص طرتة و بةرهةمهصنان و ضةوسانةوة و شةر و كوشتاري ئينسان و  زولم و ستةمي سةرماية هةبص كؤمؤنيزم  بير و رصبازي سؤشياليستسي وةك بزووتنةوةي كؤمةلآيةتي ضيني كرصكار لة ئارا دةبص تا بة دةستهصناني سؤشياليزم و عةدالةتي كؤمةلآيةتي . وة سةلماندي كة ( يةكصتي سؤظييةت , ضين , كؤمؤنيرمي ئةوروثايي , تروتسكيزم , ُثؤثؤليزم يا سوشياليزمة خةلكي يةكان جيهاني بة ناو سص  ) ئةمانة كؤمونيزمي بؤرجوازين و هيض جؤرة نزيكايةتيةكان  نية لة طةل كؤمؤنيزمةكةي  ماركس , وة وةك تةنها ماركسيستصكي ئةم سةردةمة هةستا بة جص طةياندني ئةم ئةركة مصذووي ية هةر  بؤية لصرةوة  تواني رابةري خؤي بؤ كؤمؤنيزمي كريكاري ئةم  سةردةمةي  ئصستا لة كردةوةدا نيشان بدات  .   

ئايا سؤشياليزم هةر ئصستا عةمةلي ية ؟  ئةمة ئةو ثرسيارة بوو كة كة مةنسوري حيكمةت وةلآمي رؤشني ثص دايةوة وة ووتي سؤشياليزم هةر ئصستا نةك هةر عةمةلي ية بةلكو دةبوو زوو تر دابمةزراية وة ئةوةي دةلصت عةمةلي نية بة كردةوة ئةيةوص رصطري بكات لة بة ديهصنانيدا بؤضي  بةربةريةكاني سةرمايةداري و ضةوسانةوةي جؤراو جؤري ئينسان عةمةلية بؤ دةبص نةماني ئةم رؤذرةشيةي ئينسان عةمةلي نةبص .

ئايا سؤشياليزم حةتمية؟ ئةمةش ئةو ثرسيارة بوو مةنسوري حيكمةت لة وةلآمدا ووتي : نةخصر سؤشياليزم حةتمي نية بةبص لة ئارادا نةبووني ثراكتيك و ئيرادةي ئينسان و ضيني كرصكار و تةواوي خةلكي ستةمديدةو  حيزبي ثصشرةو.

ئايا تةحةزوب دان بة بة بزووتنةوةي دذي سةرمايةداري ثصويستة؟ مةنسوري حيكمةت لة وةلآمدا ووتي ئةوة طرطترين ئامرازي خةباتي ضينايةتية بؤ طةيشتن بة هةموو داخوازة سةرةتا و كؤتايةكان وة سؤشاليزم , تةحةزوب يةكص لة تايبةتمةنديةكاني ئةم رابةرة لصهاتووة بوو لة بةرانبةر مةحفةليزم و يةكصتي و ئيئتلافي مةحفةل و طرووثةكاني ضةثي سووننةتي.
ئايا خةٌلكي كورد بؤ لابردني ستةمي ميللي دةبص ضي بكةن؟ مةنسوري حيكمةت لة وةلآمدا ووتي: خةلكي كورد دةبص لة ريفراندؤمصكي ئازاددا خؤيان بؤ بة دةست هصناني مافي ئينساني خؤيان بريار بدةن بؤ ثصكةوة ذيانصكي يةكسان يا جيا بوونة وة و دةولةتي سةربةخؤي خؤيان هةبص لة هةر ثارضةيةكي كوردستاندا بصت وة هةروةها هةلومةرجي ئصستاي كوردستاني عصراق ( باشور ) ئةوة دةخوازص كة ثصويستة خةلك دةنط بة جيابوونةوة و دةولةتي سةر بة خؤ بدةن .

لة كؤتايدا دةلصم طةرضي ئةم رابةرة لة دايك بووي وولآتصكي رؤذ هةلآتي بوو بةلآم كؤمؤنيزمةكةي رؤذ ئاوايي بوو واتة كؤمؤنيزمةكةي ماركس بوو كة رفاة و خؤشطوزةراني ئينساني دةوصت. ئةو شةمةندةفةرةي ذووبين بة رصي خست طةرضي خؤي تصدا نةماوة بة داخةوة وة لةثاش مةرطي ئةو هةندصكي تريش دابةزين لة نصويدا تةنها كةمصك خصراي يةكةي كةم بووة وة لةو كاتانةدا بةلآم وا ئصستا بة خصرايي زياتر دةروا لة ذصر رابةري حةميدي تةقوايي و ئازةري ماجدي و علي جوادي و حيزبي كؤمؤتيستي كرصكاري ئصران و حيزبي كؤمؤنيستي كرصكاري ضةثي عصراق دا هةر لصرةوة  دةلصم وةرن  با ئةم دوو حيزبة بة هصزتر كةين.

 

2005-7-4